Print zonder afbeeldingen Print zonder afbeeldingen | Print met afbeeldingen

Collectie IV

Ontspanning, vakantie en cultuur
Een avondje uit, vakantie, deelname aan het culturele leven. Vrijetijdsbesteding stond bij de DDR-burgers hoog genoteerd. Ook op dit vlak gold: schaarste in het aanbod, lage prijzen, veelal alleen toegankelijk via bedrijf of vakbond, of via ‘Beziehungen’ (netwerken was in de DDR een must om het leven op een aangenaam peil te brengen)



Ontspanning, vakantie en cultuur
Kuren was, net als in West-Duitsland, een populaire genezingsmethode (voor vage gezondheidsklachten). In de DDR kon men terecht in een ‘Volksheilbad’, verbonden aan de eenheidsvakbond FDGB. Hier golden wel strenge gedragsvoorschriften. De strengste straf, nl. ‘sorfortige Entlassung’ (onmiddellijk ontslag) stond op:
1. de mannelijke patiënt die zich in een kamer van een vrouwelijke patiënt ophield;
2. op ‘starker Alkoholgenuss’.

Wie beide delicten ook nog combineerde hoefde zich nooit meer aan de poort van een ‘Volksheilbad’ te melden. Kuren werd pas echt een feest met het unieke massage-apparaat dat we hier op de foto tonen: de ‘Maventi’, afkorting voor ‘Manikürventilator’.



Film in de DDR: politiek correct
De DEFA, gevestigd in Babelsberg (bij Potsdam), op het terrein van de vooroorlogse UFA, was de dominante filmproducent in de DDR. De eerste film van na de oorlog was ‘Die Mörder sind unter uns’ waarin Hildegard Knef meespeelde. In de eerste jaren van de DEFA kregen progressieve filmmakers de ruimte voor vernieuwende producties. Maar al snel kwam de DEFA onder politieke (stalinistische) controle. Internationaal bouwde de DEFA een goede naam op als maker van jeugdfilms.



Interflug
De luchtvaartmaatschappij van de DDR was lnterflug. Deze maatschappij had een hoog Oost-Europa gehalte in het lijnennet. Voor lange, intercontinentale vluchten kreeg de passagier het afgebeelde sanitaire setje. Dat moest wel, in de concurrentiestrijd met andere luchtvaartmaatschappijen. Aanvankelijk had de luchtvaartmaatschappij van de DDR dezelfde naam als zijn Westduitse evenknie: ‘Lufthansa’. In 1958 werd de naam ‘Interflug’ geïntroduceerd.



Mitropa: Wagons Lits en Van der Valk in één
Mitropa is in 1916 opgericht als ‘Mitteleuropaïschen Schlafwagen- und Speisewagen – Aktiengesellschaft’. Het zou de grote concurrent worden van de Franse ‘Wagons Lits’. Van de onderneming was na de Tweede Wereldoorlog weinig meer over toen die in handen van de Russen viel. Die paar treinstellen die nog inzetbaar waren, vorderden de Sovjets als onderdeel van de herstelbetalingen. Mitropa werd echter in de jaren zestig uitgebouwd tot ‘Sozialistischen Grossbetrieb’ met naast de exploitatie van restauratie- en slaapwagons: restaurants en hotels langs hoofdwegen evenals de catering van alle Oostduitse cruiseschepen en vliegtuigen. De firma bestaat nog steeds, maar met de catering in treinen is men een paar jaar geleden gestopt.



Daar is ie dan: De Trabant
Het is natuurlijk onvermijdelijk aandacht te schenken aan het bekendste DDR-product, de Trabant. De collectie is op dit onderwerp (nog) bescheiden. De grootste modelauto betreft een ‘made-in-Taiwan-prul’. Van de 2 kleine model auto’s is er een uit de DDR afkomstig en de ander is een Westduits product. De cruciale vraag is steeds: hoort eigenlijk niet een Trabant op ware grootte in het museum thuis? Antwoord: Ja, natuurlijk; maar waar laat je zo’n apparaat?

Enkele kenmerken van de Trabant:
– 2-takt motor, met bijbehorend pruttelend geluid;
– carrosserie van ‘Duroplast’, een apart soort plastic, dat slecht afbreekbaar is;
– eenvoudig technisch en motorisch systeem, dat voor de doe-het-zelver(en dat waren noodgedwongen alle DDR-autobezitters) volop ruimte bood;
– wachttijd bij aankoop van het (standaard)type 601: tussen 12 en 15 jaar, waarbij meteen kleurkeuze geen rekening kon worden gehouden.



Foto-apparatuur en fijnmechanica: sterk nummer
De DDR kende met name in het zuiden (Saksen) een gerenommeerde industrie voor fotoapparatuur, fijnemechanica e.d. Denk aan Carl-Zeiss Jena, de lenzen- en microscopenspecialist. Hier tonen we enkele fotocamera’s. Voor de binnenlandse verkoop was het goudkleurige apparaatje met het rode hoesje een uitgesproken hit. In een tentoonstelling over DDR-design mag dit kleinood eenvoudig niet ontbreken. Van dit type ‘Penti’ hebben we er dan ook twee.



Verder met collectie V